Hạt Mắc Khén Là Gì? Cách Sử Dụng Mắc Khén Thơm Chuẩn Vị

Trong các loại gia vị từ núi rừng Tây Bắc không thể không nhắc đến hạt mắc khén. Hạt mắc khén có mùi thơm nồng thường được ướp trong các loại thịt nướng hay thịt bò, thịt trâu gác bếp. Vậy hạt mắc khén là gì? Có vai trò gì trong chế biến món ăn, cùng đọc ngay bài viết sau.

Hạt mắc khén là gì?

Hạt mắc khén hay còn gọi là “hạt tiêu rừng” là loại gia vị đặc trưng của đồng bào dân tộc Thái ở Tây Bắc. Trong tiếng Thái trắng thì phải gọi là Má Khén tuy nhiên cách gọi phổ thông hiện nay là mắc khén.

Cây mắc khén là cây thân gỗ, cao to khoảng 8 – 10m, thân thẳng đứng có hoa nở thành chùm giống với hoa xoan. Tháng 11 là thời điểm thu hoạch quả, quả sống sẽ có màu xanh, lúc chín sẽ ngả vàng hồng giống màu quả vải, hạt có màu đen. 

Sau khi thu hoạch, bà con thường bẻ từng chùm để chỗ râm mát hoặc treo gác bếp để dùng cả năm. Khi các chùm mắc khén khô sẽ thu được các hạt màu sẫm bên trong được gọi là hạt mắc khén.

Mắc khén khi tươi có màu xanh, sử dụng lúc này sẽ có mùi thơm và vị ngon nhất nhưng do không bảo quản được lâu nên chờ mắc khén chín phơi khô để lấy hạt sử dụng làm gia vị.

Công dụng của mắc khén đối với sức khỏe

Hạt mắc khén được coi là linh hồn của ẩm thực Tây Bắc, được coi là gia vị sử dụng thường nhật trong hầu hết các món ăn của đồng bào dân tộc Thái ở Tây Bắc. Mùi thơm nồng nàn, vị “tê lưỡi” khi ăn mắc khén khiến bất cứ ai từng ăn cũng đều nhớ mãi.

Hạt có thể được dùng để là gia vị hoặc thuốc chữa bệnh. Trong các món đặc sản Tây Bắc mà có dịp bạn từng thử như thịt trâu gác bếp, thịt nướng, chẳm chéo,… cùng dùng mắc khén để tẩm ướp.

Đối với công dụng làm vị thuốc chữa bệnh, mắc khén được dùng trong các bài thuốc dân gian để trị các chứng đầy bụng, khó tiêu, hỗ trợ kích  thích tiêu hóa, giảm đau nhức xương khớp. Bên cạnh đó, hạt còn được sử dụng để ngâm rượu và rượu mắc khén như loại thuốc xoa bóp giúp giảm đau, đánh tan các tụ máu, bầm tím đau nhức xương khớp.

Cách sơ chế rang, xay mắc khén chuẩn Tây Bắc

Hiện nay trên thị trường có bán loại hạt mắc khén đã được rang xay, bạn mua về và sử dụng trực tiếp không cần phải sơ chế nữa. Tuy nhiên đối với loại mắc khén nguyên bản còn sống thì phải rang xay nghiền nát mới sử dụng được, cách sơ chế như sau:

• Bước 1: Sử dụng chảo để rang, làm nóng chảo và cho một lượng mắc khén cần dùng vào rang. 
• Bước 2: Sau khi đổ mắc khén vào chảo hãy đảo thật đều tay với lửa vừa phải, được từ 2 – 3p khi thấy mắc khén bốc khói kèm mùi thơm dịu nhẹ thì mắc khén đã chín. Tắt lửa và đổ mắc khén ra khay cho nhanh nguội.
• Bước 3: Mắc khén nhiều tinh dầu nên sau khi rang để nguội từ 30 – 40p thì mới cho vào xay, giã, giã khi nóng sẽ bị vón cục, không mịn.

Lưu ý về bảo quản: Cho vào lọ kín để bảo quản để nơi thoáng mát, không nên cho vào tủ lạnh sẽ rất dễ bị mất mùi, khiến mắc khén không còn thơm.

Các món ăn chế biến với mắc khén chuẩn vị

Khi du lịch hoặc thưởng thức các món ăn Tây Bắc thì mắc khén luôn là gia vị bắt buộc cần phải có. Sau đây là những cách sử dụng mắc khén thơm ngon tròn vị món ăn, bạn có thể tham khảo:

Món thịt nướng

Bạn có thể dùng cá, thịt để nướng mắc khén đậm chất Tây Bắc. Cho mắc khén cùng các gia vị khác vào tẩm ướp cùng thịt, sau đó dùng kẹp để nướng thịt trên than củi. Sau khi nướng xong bạn pha một bát nước chấm chẩm chéo thì quả thực là mỹ vị nhân gian, ăn một lần nhớ mãi.

Pha nước chấm

Giống với loại muối tiêu, hạt mắc khén còn được làm muối để tạo nên gia vị chấm rất độc đáo. Hạt này được giã cùng với muối, mì chính tạo thành một hỗn hợp hơi ướt khi ăn có thể vắt thêm chanh dùng để chấm các loại quả chua.

Ướp các loại thịt gác bếp

Thịt trâu gác bếp trứ danh Tây Bắc bạn đã thử chưa, nếu chưa có thể làm tại nhà theo các bước sau:

• Thịt trâu thái thành miếng dài bản to bằng bàn tay, dùng chày để dần miếng thịt cho mềm dễ ngấm gia vị.
• Ướp thịt trâu với gia vị gồm mắc khén, hạt tiêu rừng, muối, ớt, đường,… trộn đều và ướp trên 3 tiếng.
• Hấp cách thủy để làm chín miếng thịt.
• Cuối cùng thịt chín sẽ treo miếng thịt lên than hoa để sấy khô từ 9 – 12 tiếng. 
• Thành phẩm là miếng thịt gác bếp ngon, dai ngọt thịt, vị cay nồng từ gia vị mắc khén, thơm nhẹ từ khói bếp.

Làm gia vị chẩm chéo thơm ngon

Chẩm chéo cũng là loại gia vị rất đặc trưng của vùng Tây mắc với thành phần chính gồm: muối, ớt khô, hạt mắc khén, tỏi, sả, rau mùi giã cho nhuyễn mịn. Chẩm chéo có loại tươi và loại khô, loại khô thường dùng để chấm thịt luộc hoặc để bảo quản sử dụng được lâu.

Mua mắc khén chuẩn Tây Bắc tại thittraugacbep.com.vn

Nhằm đem đến người tiêu dùng trên mọi miền tổ quốc đặc sản từ núi rừng Tây Bắc – thittraugacbep.com.vn chuyên cung cấp những sản phẩm chất lượng, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. 

Hạt mắc khén chuẩn vị Tây Bắc được chúng tôi tuyển chọn kỹ càng từ những cánh rừng Lai Châu, Sơn La của đồng bào dân tộc Thái. Đem hương vị núi rừng đến từng món ăn của gia đình bạn, giúp kết nối vùng đặc sản, lưu giữ bản sắc văn hóa ẩm thực dân tộc.

Bạn hoàn toàn an tâm mua sắm đặc sản Tây Bắc tại thittraugacbep.com.vn với giá thành ưu đãi, cam kết 100% chất lượng.

Tìm hiểu hạt mắc khén là gì? Công dụng của mắc khén cùng cách chế biến với món ăn sẽ giúp bạn có thêm kiến thức ẩm thực thưởng thức đặc sản dân tộc. Để đặt hàng và mua mắc khén chất lượng truy cập ngay thittraugacbep.com.vn bạn nhé!