Nấm Ngọc Cẩu Có Mấy Loại: Phân Loại, Đặc Điểm Chi Tiết

Nấm ngọc cẩu nổi tiếng với công dụng bổ thận, tráng dương, tăng cường sinh lý cho cả nam và nữ, hỗ trợ điều trị yếu sinh lý, đau nhức xương khớp, và phục hồi sức khỏe sau sinh. Nhưng bạn có biết nấm ngọc cẩu có mấy loại, cùng tìm hiểu chi tiết tại đây.

Nấm ngọc cẩu có mấy loại?

Nấm ngọc cẩu được phân loại dựa trên hình dáng bên ngoài (nấm đực và nấm cái) và màu sắc phần ruột (ruột vàng, ruột đỏ/tím). Ngoài ra, còn có sự phân biệt giữa nấm tươi, nấm khô, và một số loại nấm giả hoặc tương tự dễ gây nhầm lẫn. Dưới đây là các loại nấm ngọc cẩu phổ biến:

1. Phân loại theo hình dáng

Nấm ngọc cẩu được chia thành hai loại chính dựa trên hình dáng và cấu trúc hoa:

• Nấm ngọc cẩu đực: 
  • Đặc điểm: Thân hình chóp nhọn, chiều dài từ 10-15cm, có trường hợp lên đến 30-40cm. Bề ngoài màu đỏ nâu sẫm, nhẵn, được tạo thành từ các cán hoa nhỏ li ti, bao bọc bởi mo màu tím hoặc đỏ tía không bung ra. Phần hoa đực dày đặc, có mùi thơm dịu hơn nấm cái.
  • Công dụng: Được ưa chuộng để ngâm rượu nhờ hương thơm và dược tính cao, đặc biệt hỗ trợ tăng cường sinh lý nam giới, bổ thận, chữa đau nhức xương khớp.
  • Ưu điểm: Củ già, nhiều xơ, chứa hàm lượng dược chất cao hơn, phù hợp để làm thuốc hoặc ngâm rượu.
• Nấm ngọc cẩu cái: 
  • Đặc điểm: Thân nhỏ hơn, bông to, hình dáng giống bắp ngô non, dài khoảng 2-3cm. Hoa cái có dạng hình thoi hoặc hình trứng, ít mùi thơm, củ non và ít xơ hơn nấm đực. Phần hoa thường nở lấm tấm, màu trắng hoặc tím nhạt.
  • Công dụng: Thường dùng để hỗ trợ phụ nữ sau sinh, cải thiện nội tiết tố, giảm nám, tàn nhang, và phục hồi sức khỏe. Ít được chọn để ngâm rượu do mùi hương kém hơn.
  • Nhược điểm: Dược tính thấp hơn nấm đực, ít được sử dụng trong các bài thuốc bổ dương.

2. Phân loại theo màu sắc ruột

Dựa trên màu sắc phần ruột bên trong khi bổ dọc, nấm ngọc cẩu được chia thành hai loại:

• Nấm ngọc cẩu ruột vàng:
  • Đặc điểm: Ruột bên trong có màu vàng tươi, đôi khi ngả vàng sẫm. Loại này thường to hơn, bắp trội, cuống có màu vàng hoặc đỏ nhạt. Khi phơi khô hoặc ngâm rượu, nấm ruột vàng có mùi thơm thuốc Bắc đặc trưng.
  • Công dụng: Được đánh giá cao hơn nhờ hương thơm và dược tính mạnh, phù hợp để ngâm rượu hoặc sắc nước uống. Loại này thường được chọn làm quà biếu hoặc sử dụng trong các bài thuốc bổ thận, tráng dương.
  • Ưu điểm: Mùi thơm, màu sắc đẹp, rượu ngâm có vị đậm và dễ uống.
• Nấm ngọc cẩu ruột đỏ/tím:
  • Đặc điểm: Ruột có màu đỏ hoặc tím, kích thước nhỏ hơn, chiều dài tối đa khoảng 15cm. Loại này thường mọc ở hốc cây cổ thụ mục rỗng, ít xơ hơn nấm ruột vàng.
  • Công dụng: Vẫn có tác dụng bổ thận, tăng cường sinh lý, nhưng mùi thơm và dược tính kém hơn nấm ruột vàng. Thường dùng để sắc nước hoặc ngâm rượu kết hợp với các dược liệu khác.
  • Nhược điểm: Hương vị kém hấp dẫn hơn, rượu ngâm có thể không thơm bằng.

3. Phân loại theo trạng thái sử dụng

Ngoài hình dáng và màu sắc, nấm ngọc cẩu còn được phân loại dựa trên cách chế biến và sử dụng:

• Nấm ngọc cẩu tươi:
  • Đặc điểm: Thu hoạch từ tháng 9 đến tháng 12, có màu đỏ tươi, mọng nước, mùi hôi đặc trưng. Cần sơ chế kỹ để loại bỏ nhựa chát trước khi ngâm rượu hoặc sắc nước.
  • Công dụng: Bảo tồn nguyên vẹn các hợp chất hữu cơ và vitamin, phù hợp để ngâm rượu. Tuy nhiên, rượu ngâm nấm tươi có thể hơi chát nếu không sơ chế đúng cách.
  • Lưu ý: Nấm tươi chỉ có vào mùa, cần bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và sử dụng trong 1-2 ngày.
• Nấm ngọc cẩu khô:
  • Đặc điểm: Được phơi “âm can” (phơi trong bóng râm) hoặc sấy cách thủy, có màu nâu cánh gián, mùi thơm thuốc Bắc. Nấm khô cô đặc dược chất, dễ bảo quản.
  • Công dụng: Thích hợp để ngâm rượu, sắc nước, hoặc pha trà. Rượu ngâm nấm khô thường thơm hơn và ít chát.
  • Lưu ý: Cần bảo quản trong túi nilon kín, nơi khô ráo để tránh mốc.

4. Các loại nấm dễ nhầm lẫn với nấm ngọc cẩu

Trên thị trường, có một số loại nấm hoặc thực vật tương tự dễ bị nhầm lẫn với nấm ngọc cẩu, bao gồm:

• Nấm tích dương:
  • Đặc điểm: Có búp màu xám, ruột trắng, không có mùi thơm đặc trưng. Thường mọc cùng mùa với nấm ngọc cẩu (mùa thu).
  • Khác biệt: Dược tính thấp hơn, rượu ngâm không thơm, ít được ưa chuộng.
  • Lưu ý: Cần kiểm tra kỹ màu sắc và mùi để tránh mua nhầm.
• Nấm giả hoặc nấm non:
  • Đặc điểm: Thường to, màu đen sẫm, không mùi hoặc mùi hôi, ruột trắng, nhiều bột hoặc mốc. Một số loại được bơm chất kích thích để trông đẹp mắt.
  • Khác biệt: Không có dược tính, có thể gây hại nếu sử dụng.
  • Lưu ý: Nấm ngọc cẩu thật có kích thước nhỏ, màu đỏ nâu, mùi thơm thuốc Bắc khi khô.
• Nấm lùng tà (nấm độc):
  • Đặc điểm: Màu sẫm đen, ít gai, kích thước lớn, không có mùi thơm khi ngâm rượu.
  • Khác biệt: Có thể gây ngộ độc, không dùng được làm thuốc.
  • Lưu ý: Chỉ mua nấm từ nguồn uy tín, có giấy kiểm định.

Đặc điểm nhận biết nấm ngọc cẩu chất lượng

Để chọn được nấm ngọc cẩu tốt, cần lưu ý các đặc điểm sau:

• Màu sắc: Nấm tươi có màu đỏ nâu sẫm, nấm khô có màu nâu cánh gián, không bị đen hoặc mốc.
• Mùi hương: Nấm chất lượng có mùi thơm thuốc Bắc nhẹ, đặc biệt khi khô hoặc ngâm rượu. Nấm giả hoặc non không có mùi hoặc mùi hôi.
• Hình dáng: Nấm đực có chóp nhọn, bắp to, nấm cái giống bắp ngô. Tránh chọn nấm quá to hoặc rời rạc.
• Kích thước: Nấm đạt chuẩn thường dài 10-15cm, không quá lớn.
• Nguồn gốc: Nấm từ Hoàng Liên Sơn, Tây Côn Lĩnh (Hà Giang) được đánh giá cao nhất nhờ khí hậu lạnh và độ cao lý tưởng.

Lưu ý khi sử dụng nấm ngọc cẩu

• Không lạm dụng: Dùng quá liều (trên 30ml rượu/ngày) có thể gây nóng trong, hại gan, thận.
• Đối tượng tránh dùng: Phụ nữ mang thai, người huyết áp cao, hoặc có tiền sử dị ứng.
• Chọn nguồn uy tín: Tránh mua nấm giả hoặc nấm kém chất lượng. Nên chọn các cơ sở có giấy kiểm định, như ở Tây Bắc hoặc các trung tâm dược liệu lớn.
• Sơ chế đúng cách: Rửa sạch nhựa để giảm vị chát, đặc biệt với nấm tươi.

Nấm ngọc cẩu là một trong những dược liệu quý của vùng Tây Bắc, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe và là món quà ý nghĩa. Để đảm bảo chất lượng, hãy chọn mua nấm ngọc cẩu từ các nguồn uy tín như thittraugacbep.com.vn. Truy cập website tham khảo ngay!